NOCLEGI
ROZKŁADY
89 lat istnienia GKS Olimpia
fot. archiwum
Dzisiaj przypada 89. rocznica istnienia Grudziądzkiego Klubu Sportowego Olimpia. Jak wyglądały jego początki?
REKLAMA
W oswobodzonym po pierwszej wojnie światowej Grudziądzu, sport uprawiały tylko dwie polskie organizacje: Towarzystwo Gimnastyczne Sokół i Klub Sportowy Powiwój, a także niemiecki: Sport Club Graudenz.
Działalność klubów napotykała na poważne trudności, wskutek braku środków finansowych na pokrycie wydatków związanych z zaspokajaniem potrzeb na sprzęt i obiekty sportowe. W tej sytuacji tylko dzięki pomocy wszystkich członków, którym sport leżał na sercu, udało się wspólnym wysiłkiem przetrwać najtrudniejsze chwile. Zarząd klubu Powiwój przyjął propozycję aktywistów sportowych, odnośnie założenia silnego, polskiego klubu sportowego o szerokiej działalności.
W dniu 30 czerwca 1923 roku na zebraniu w hotelu Kellas podjęto uchwałę o założeniu Towarzystwa Sportowego Olimpia. W pierwszej fazie istnienia zarząd oparł swoją działalność o zawodników sekcji piłki nożnej, przejętych w całości z byłego klubu Powiwój. Wybrany na tym zebraniu zarząd w składzie: dr Julian Gubin-Dzięgielewski - prezes, Franciszek Kolczyk - wiceprezes, Stanisław Lewandowski - sekretarz, Alfons Romanowski - skarbnik oraz Kazimierz Andrót, Jan Peikert i Antoni Krakowski - członkowie zarządu. Postanowiono rozszerzyć działalność sportową, przez założenie obok sekcji piłki nożnej również lekkoatletycznej i gier ruchowych, kolarskiej, motocyklowej, bokserskiej, tenisowej i innych. Celem stworzenia możliwości rozwojowych tych sekcji, postanowiono przystąpić do realizacji wybudowania w czynie społecznym własnego stadionu sportowego.
Starania zarządu klubu podjęte u władz miejskich uwieńczone zostały sukcesem. Uzyskano bowiem wieczystą dzierżawę terenu pod budowę stadionu Olimpii przy ul. Parkowej.
W 1924 roku zarząd klubu, którego prezesem był wówczas Kazimierz Andrót, przystąpił do budowy stadionu sportowego, który dzięki ofiarnej pomocy wszystkich członków, bez jakiejkolwiek dotacji, oddano do użytku jesienią 1925 roku. Nowo wybudowany stadion posiadał boisko piłki nożnej, tor kolarski i motocyklowy z bandami, bieżnię lekkoatletyczną i ławki dla publiczności.
W 1927 roku oddano do eksploatacji dwa nowoczesne korty tenisowe z ogrodzeniem i pawilonem - szatnią. Cały teren stadionu otoczono masywnym parkanem. Na częściowe pokrycie wydatków, związanych z budową stadionu i kortów tenisowych, organizowano różnego rodzaju imprezy piłkarskie i festyny. Największą atrakcją dla sympatyków były imprezy piłkarskie z wysoko w kraju notowanymi drużynami, wyścigi kolarskie i motocyklowe na torze, jak również zmagania zapaśników na płycie boiska (walki z bykiem, rozciąganie ramion zawodników przez konie, przejazd samochodu przez klatkę piersiową zawodnika itp.). Ta ostatnia impreza ściągnęła na stadion tysiące sympatyków Olimpii, przyczyniając się w poważnej mierze do zasilania funduszy klubu i likwidacji zadłużenia finansowego, spowodowanego budową obiektów sportowych. Innym ważnym źródłem dochodów Olimpii były przekazywane miesięcznie składki pieniężne ze strony członków zarządu oraz poszczególnych sekcji, jak również zadeklarowane stałe kwoty przez licznych sympatyków klubu, a zwłaszcza rzemieślników i kupców.
Po 1925 roku nastąpił największy rozkwit działalności sportowej Olimpii. Istniały w tym okresie sekcje: piłki nożnej, lekkoatletycznej i gier ruchowych, kolarska, motocyklowa, bokserska, tenisa ziemnego, szermiercza oraz od 1927 roku sekcja koszykówki. Niespożyte zasługi dla rozwoju działalności sportowej Olimpii wniósł kolejny jej prezes Władysław Grobelny. Przewodził on w latach 1928-1936, w okresie największego rozwoju Olimpii.
W latach od 1923 do 1945 roku obowiązki prezesów Olimpii pełnili:
1923-1924 - dr Julian Gubin-Dzięgielewski
1924-1928 - Kazimierz Andrót
1928-1936 - Władysław Grobelny
1936-1938 - Franciszek Kolczyk
1938 - IV 1939 - Wacław Michalak
Lata okupacji hitlerowskiej przerwały chlubną działalność Olimpii. Terror i aresztowania w Grudziądzu stosowano szczególnie wobec członków klubu, którzy postawili sobie w latach międzywojennych za główne zadanie - obok prowadzenia wszechstronnej działalności sportowej - pracę ideowo-wychowawczą wśród polskiej młodzieży, wyrywając ją spod wpływów germanizacyjnych niemieckiego klubu sportowego. Ta działalność sportowo-patriotyczna klubu spotkała się z natychmiastowym odwetem po napaści hitlerowców na Polskę w 1939 roku. Przystąpiono więc do akcji aresztowania, wysyłania do obozów, a nawet mordowania. Już w pierwszych tygodniach okupacji hitlerowskiej w bestialski sposób zamordowano szereg zawodników i działaczy Olimpii, w tej liczbie również pierwszego prezesa dr Juliana Gubina-Dzięgielewskiego, prezesa w latach 1928-1936 Władysława Grobelnego oraz wybitnych sportowców: Jana Dawczyńskiego i Walentego Jakubowskiego, którzy padli ofiarą publicznej egzekucji. Tłumy grudziądzan musiały przyglądać się tej zbrodni, gdyż tak chcieli ciemiężcy. Miało to na celu zwiększenie terroru i zastraszenia. Grudziądzan nie złamała jednak ta publiczna egzekucja, ani masowe aresztowania inteligencji oraz działaczy społecznych i sportowych. Zwiększał się terror, ale rosła też nienawiść do wroga, wyrażająca się najdobitniej w pracy konspiracyjnej i w powstawaniu organizacji podziemnych. Praca podziemna w Grudziądzu nie mogła jednak przybrać masowego charakteru ze względu na specyficzne warunki położenia i dużą liczbę Niemców pracujących nad wykryciem wrogich siebie organizacji. Niemniej grudziądzcy działacze ruchu podziemnego oddali sprawie polskiej dużo zasług, szczególnie w ostatnich miesiącach krwawej okupacji. Wielu uczestników konspiracji trafiło do katowni niemieckich obozów koncentracyjnych, a wśród nich Wacław Michalak, prezes klubu w latach 1938-1939, który przebywał w obozie w Sztutowie do czasu wyzwolenia więźniów.
Po wyzwoleniu miasta w marcu 1945 roku reaktywowano wyłącznie sekcję tenisową, a następnie motocyklową. Kontynuatorami tradycji piłkarskich Olimpii z 1923 roku były:
marzec 1945 - wrzesień 1947 - Grudziądzki Klub Sportowy
październik 1947 - lipiec 1949 - Spółdzielczy Grudziądzki Klub Sportowy
sierpień 1949 - grudzień 1954 - TKS Spójnia
styczeń 1955 - grudzień 1956 - TKS Sparta
od stycznia 1957 - Grudziądzki Klub Sportowy Olimpia.
źródło: publikacja Witolda Gostomczyka "GKS Olimpia Grudziądz"
Działalność klubów napotykała na poważne trudności, wskutek braku środków finansowych na pokrycie wydatków związanych z zaspokajaniem potrzeb na sprzęt i obiekty sportowe. W tej sytuacji tylko dzięki pomocy wszystkich członków, którym sport leżał na sercu, udało się wspólnym wysiłkiem przetrwać najtrudniejsze chwile. Zarząd klubu Powiwój przyjął propozycję aktywistów sportowych, odnośnie założenia silnego, polskiego klubu sportowego o szerokiej działalności.
W dniu 30 czerwca 1923 roku na zebraniu w hotelu Kellas podjęto uchwałę o założeniu Towarzystwa Sportowego Olimpia. W pierwszej fazie istnienia zarząd oparł swoją działalność o zawodników sekcji piłki nożnej, przejętych w całości z byłego klubu Powiwój. Wybrany na tym zebraniu zarząd w składzie: dr Julian Gubin-Dzięgielewski - prezes, Franciszek Kolczyk - wiceprezes, Stanisław Lewandowski - sekretarz, Alfons Romanowski - skarbnik oraz Kazimierz Andrót, Jan Peikert i Antoni Krakowski - członkowie zarządu. Postanowiono rozszerzyć działalność sportową, przez założenie obok sekcji piłki nożnej również lekkoatletycznej i gier ruchowych, kolarskiej, motocyklowej, bokserskiej, tenisowej i innych. Celem stworzenia możliwości rozwojowych tych sekcji, postanowiono przystąpić do realizacji wybudowania w czynie społecznym własnego stadionu sportowego.
Starania zarządu klubu podjęte u władz miejskich uwieńczone zostały sukcesem. Uzyskano bowiem wieczystą dzierżawę terenu pod budowę stadionu Olimpii przy ul. Parkowej.
W 1924 roku zarząd klubu, którego prezesem był wówczas Kazimierz Andrót, przystąpił do budowy stadionu sportowego, który dzięki ofiarnej pomocy wszystkich członków, bez jakiejkolwiek dotacji, oddano do użytku jesienią 1925 roku. Nowo wybudowany stadion posiadał boisko piłki nożnej, tor kolarski i motocyklowy z bandami, bieżnię lekkoatletyczną i ławki dla publiczności.
W 1927 roku oddano do eksploatacji dwa nowoczesne korty tenisowe z ogrodzeniem i pawilonem - szatnią. Cały teren stadionu otoczono masywnym parkanem. Na częściowe pokrycie wydatków, związanych z budową stadionu i kortów tenisowych, organizowano różnego rodzaju imprezy piłkarskie i festyny. Największą atrakcją dla sympatyków były imprezy piłkarskie z wysoko w kraju notowanymi drużynami, wyścigi kolarskie i motocyklowe na torze, jak również zmagania zapaśników na płycie boiska (walki z bykiem, rozciąganie ramion zawodników przez konie, przejazd samochodu przez klatkę piersiową zawodnika itp.). Ta ostatnia impreza ściągnęła na stadion tysiące sympatyków Olimpii, przyczyniając się w poważnej mierze do zasilania funduszy klubu i likwidacji zadłużenia finansowego, spowodowanego budową obiektów sportowych. Innym ważnym źródłem dochodów Olimpii były przekazywane miesięcznie składki pieniężne ze strony członków zarządu oraz poszczególnych sekcji, jak również zadeklarowane stałe kwoty przez licznych sympatyków klubu, a zwłaszcza rzemieślników i kupców.
Po 1925 roku nastąpił największy rozkwit działalności sportowej Olimpii. Istniały w tym okresie sekcje: piłki nożnej, lekkoatletycznej i gier ruchowych, kolarska, motocyklowa, bokserska, tenisa ziemnego, szermiercza oraz od 1927 roku sekcja koszykówki. Niespożyte zasługi dla rozwoju działalności sportowej Olimpii wniósł kolejny jej prezes Władysław Grobelny. Przewodził on w latach 1928-1936, w okresie największego rozwoju Olimpii.
W latach od 1923 do 1945 roku obowiązki prezesów Olimpii pełnili:
1923-1924 - dr Julian Gubin-Dzięgielewski
1924-1928 - Kazimierz Andrót
1928-1936 - Władysław Grobelny
1936-1938 - Franciszek Kolczyk
1938 - IV 1939 - Wacław Michalak
Lata okupacji hitlerowskiej przerwały chlubną działalność Olimpii. Terror i aresztowania w Grudziądzu stosowano szczególnie wobec członków klubu, którzy postawili sobie w latach międzywojennych za główne zadanie - obok prowadzenia wszechstronnej działalności sportowej - pracę ideowo-wychowawczą wśród polskiej młodzieży, wyrywając ją spod wpływów germanizacyjnych niemieckiego klubu sportowego. Ta działalność sportowo-patriotyczna klubu spotkała się z natychmiastowym odwetem po napaści hitlerowców na Polskę w 1939 roku. Przystąpiono więc do akcji aresztowania, wysyłania do obozów, a nawet mordowania. Już w pierwszych tygodniach okupacji hitlerowskiej w bestialski sposób zamordowano szereg zawodników i działaczy Olimpii, w tej liczbie również pierwszego prezesa dr Juliana Gubina-Dzięgielewskiego, prezesa w latach 1928-1936 Władysława Grobelnego oraz wybitnych sportowców: Jana Dawczyńskiego i Walentego Jakubowskiego, którzy padli ofiarą publicznej egzekucji. Tłumy grudziądzan musiały przyglądać się tej zbrodni, gdyż tak chcieli ciemiężcy. Miało to na celu zwiększenie terroru i zastraszenia. Grudziądzan nie złamała jednak ta publiczna egzekucja, ani masowe aresztowania inteligencji oraz działaczy społecznych i sportowych. Zwiększał się terror, ale rosła też nienawiść do wroga, wyrażająca się najdobitniej w pracy konspiracyjnej i w powstawaniu organizacji podziemnych. Praca podziemna w Grudziądzu nie mogła jednak przybrać masowego charakteru ze względu na specyficzne warunki położenia i dużą liczbę Niemców pracujących nad wykryciem wrogich siebie organizacji. Niemniej grudziądzcy działacze ruchu podziemnego oddali sprawie polskiej dużo zasług, szczególnie w ostatnich miesiącach krwawej okupacji. Wielu uczestników konspiracji trafiło do katowni niemieckich obozów koncentracyjnych, a wśród nich Wacław Michalak, prezes klubu w latach 1938-1939, który przebywał w obozie w Sztutowie do czasu wyzwolenia więźniów.
Po wyzwoleniu miasta w marcu 1945 roku reaktywowano wyłącznie sekcję tenisową, a następnie motocyklową. Kontynuatorami tradycji piłkarskich Olimpii z 1923 roku były:
marzec 1945 - wrzesień 1947 - Grudziądzki Klub Sportowy
październik 1947 - lipiec 1949 - Spółdzielczy Grudziądzki Klub Sportowy
sierpień 1949 - grudzień 1954 - TKS Spójnia
styczeń 1955 - grudzień 1956 - TKS Sparta
od stycznia 1957 - Grudziądzki Klub Sportowy Olimpia.
źródło: publikacja Witolda Gostomczyka "GKS Olimpia Grudziądz"
PRZECZYTAJ JESZCZE
